W dzisiejszych czasach gotowe systemy oświetleniowe stały się nieodzownym elementem nowoczesnych wnętrz. Zróżnicowane typy i rodzaje tych systemów oferują użytkownikom szeroki wachlarz możliwości dostosowania oświetlenia do indywidualnych potrzeb. Nasz poradnik wyboru systemu oświetleniowego jest niezbędnym narzędziem dla tych, którzy planują zarówno ulepszenie istniejącego oświetlenia, jak i projektowanie nowych przestrzeni. Pozwala on na dokładne zrozumienie różnic pomiędzy poszczególnymi typami oraz na podjęcie świadomej decyzji w celu osiągnięcia optymalnych efektów wizualnych i funkcjonalnych.
Rodzaje listwowych systemów oświetleniowych
Jest wiele systemów oświetleniowych, które znaleźć można w sklepach. Po zdjęciach ciężko je rozróżnić, ale można dokonać ich prostego podziału:
- Listwy z wbudowanymi taśmami LED – gotowe do użycia, łatwe w instalacji i energooszczędne.
- Listwy do montażu natynkowego – idealne do szybkiego użycia bez konieczności przebudowy sufitów. Najczęściej są to długie lampy sufitowe, na których na stałe zostały przymocowane różnego typu oprawy i lampy (reflektory, spoty, tuby). Możliwość dzielenia oświetlenia na 2 strefy.
- Listwy szynowe (oświetlenie szynowe) – pozwalają na elastyczne rozmieszczenie i regulację oświetlenia. Oprawy w systemie szynowym można swobodnie przesuwać po szynoprzewodzie. Rozróżnia się tutaj dwa rodzaje oświetlenia szynowego – I-fazowe oraz 3-fazowe. Możliwość dzielenia oświetlenia na wiele stref.
Lampy na listwach – jaki system wybrać?
Listwy i profile z wbudowanymi taśmami ledowymi są najczęściej stosowane do podświetlania szafek kuchennych, mebli, poręczy i stopni schodów, fug w łazience i wielu innych dodatków. To gotowe rozwiązania, gdzie potrzebne jest jednak odpowiednie przygotowanie instalacji. Lampy te działają przeważnie na zasilaniu 12V lub 24V, co wymaga dokupienie zasilacza o odpowiedniej mocy.
Gotowe listwy do montażu natynkowego to uproszczona wersja oświetlenia szynowego stosowana w wielu pomieszczeniach. Nie ma potrzeby konfigurowania w nich odpowiednich szynoprzewodów, łączników, zasilaczy, itp. To gotowe listwy oświetleniowe sufitowe i zestawy o różnej długości i z różną liczbą punktów świetlnych. Źródła światła na szynie są nieprzesuwalne. Mogą jedynie posiadać obrotowe reflektory. Wyglądem bardzo przypominają oświetlenie szynowe, a prekursorem w ich produkcji jest Nowodvorski oraz Nordlux.
Oświetlenie szynowe to natomiast najbardziej skomplikowane rozwiązania oświetleniowe, do których można dobierać wiele rodzajów opraw – lampy wiszące, sufitowe, oczka, tuby, spoty, a nawet żyrandole. Ich skompletowanie wymaga konfiguratora i projektu oświetleniowego. Są droższe w porównaniu z gotowymi systemami listwowymi, ale dają o wiele więcej możliwości aranżacyjnych i oświetleniowych.
Rodzaje oświetlenia szynowego
Oświetlenie szynowe to system oświetleniowy, który umożliwia elastyczne rozmieszczenie i regulację lamp za pomocą szynoprzewodu zasilającego umieszczonej na suficie lub ścianie. Istnieją dwa główne rodzaje oświetlenia szynowego ze względu na liczbę faz szyny.
Oświetlenie szynowe 1-fazowe
- Jest to najprostszy rodzaj oświetlenia szynowego.
- Szyna zasilana jest prądem jednofazowym (z jednej fazy).
- Wymaga jednego przewodu zasilającego.
- Możliwe jest podłączenie jednej grupy świateł do jednej szyny.
- Jest stosowane głównie w mniejszych przestrzeniach, gdzie wystarcza jedna linia zasilająca.
- Wszystkie lampy na szynie zapalają się jednocześnie.
Oświetlenie szynowe 3-fazowe
- Jest bardziej zaawansowanym systemem niż oświetlenie 1-fazowe.
- Szyna jest zasilana prądem trójfazowym (z trzech faz).
- Posiada trzy przewody zasilające, co umożliwia niezależne sterowanie trzema grupami świateł na jednej szynie.
- Zapewnia większą elastyczność i możliwość tworzenia różnych układów oświetlenia.
- Jest częściej wykorzystywane w większych przestrzeniach komercyjnych, gdzie potrzebne jest bardziej złożone rozmieszczenie i regulacja oświetlenia.
Oba rodzaje oświetlenia szynowego mogą być stosowane zarówno w celach dekoracyjnych, jak i funkcjonalnych, oferując użytkownikom możliwość dostosowania oświetlenia do zmieniających się potrzeb i preferencji w danym pomieszczeniu. Cenowo oba systemy są podobne, dlatego zawsze lepiej decydować się na system 3-fazowy.
W jakich pomieszczeniach sprawdzają się systemy szynowe?
Systemy szynowe są wszechstronne i sprawdzają się w użytku domowym jak i komercyjnym. Dają wartość funkcjonalną, dzięki której można wydzielać strefy oświetlenia np. pomiędzy salonem z aneksem kuchennym lub salonem z jadalnią. Wyposażone są w nie:
- Salony – pozwalają na elastyczne oświetlenie różnych obszarów, takich jak strefy wypoczynkowe, czytanie czy wystawianie kolekcji.
- Kuchnie – umożliwiają skierowanie światła na konkretne obszary robocze, jak blat kuchenny czy stół jadalniany, oraz umożliwiają eksponowanie elementów dekoracyjnych.
- Biura – zapewniają równomierne oświetlenie stanowisk pracy.
- Galerie i sklepy – umożliwiają dynamiczne i zmienne oświetlenie gablot, ekspozycji towarów czy dzieł sztuki.
- Restauracje i bary – pozwalają na stworzenie odpowiedniego nastroju poprzez zróżnicowanie oświetlenia w różnych częściach lokalu, na przykład w strefach do jedzenia, barze czy przy wejściu.
Systemy listwowe są cenione ze względu na ich elastyczność, możliwość łatwej adaptacji do zmieniających się potrzeb oraz estetyczny wygląd, co sprawia, że są popularnym wyborem projektantów i architektów wnętrz.
